De Nederlandse investeerders maken onvoldoende gebruik van de Turkse stimuleringsmaatregelen 19-04-2024
Volgens het IMF staat de Turkse economie op de zeventiende plaats van de wereldranglijst. Het land heeft gezien zijn geografische ligging en de jonge bevolking de potentie om in de toekomst in de top tien te kunnen staan. De afgelopen jaren heeft Turkije een indrukwekkende economische groei laten zien. In 2010 wist het land, ondanks de crisis, een economische groei te realiseren van 8,2%. In het eerste halfjaar van 2011 werd zelfs een 10,2% toename gerapporteerd.
Daarmee was Turkije de snelst groeiende economie ter wereld en liet het een land als China achter zich. Kortom, een interessant land om te investeren. Nederland was in 2008 met bijna 11 miljard euro de tweede buitenlandse investeerder, na Duitsland maar vóór het Verenigd Koninkrijk. Het Nederlandse bedrijfsleven ziet derhalve het enorme economische potentieel van Turkije. De Nederlandse investeerders maken echter nog onvoldoende gebruik van diverse stimuleringsmaatregelen van de Turkse overheid, simpelweg omdat zij deze regelingen niet kennen.
Na de kredietcrisis van 2008 is het pakket aan stimuleringsmaatregelen – die sinds 1990 gelden - flink uitgebreid om de ambitieuze economische doelstellingen te kunnen realiseren. Een van deze maatregelen is de in 2009 geïntroduceerde Wet Stimuleringsmaatregelen van de Turkse Overheid voor de Buitenlandse Investeringen (hierna verder aangeduid als ‘de wet’). Deze wet geeft gedetailleerd aan welke bedrijfsactiviteiten in aanmerking kunnen komen voor stimuleringsmaatregelen en welke niet, terwijl sommige activiteiten onder bepaalde voorwaarden kunnen worden ondersteund. Kijkend naar de uitzonderingen, stel ik vast dat nagenoeg alle sectoren in meer en mindere mate gebruik kunnen maken van deze vorm van ondersteuning.
De investeringen worden afhankelijk van de regio waarin wordt geïnvesteerd aan minimumbedragen gekoppeld. Voor de regio’s 1 en 2 (de ontwikkelde gebieden rondom Istanbul, Izmir, Ankara en Antalya) geldt een minimuminvestering van TL 1.000.000 (1 Euro is rond 2,3 TL) en voor de regio’s 3 en 4 TL 500.000 (o.a. zuid-oost Turkije).
De investeerders kunnen in alle regio’s in aanmerking komen voor vrijstelling van invoerrechten, BTW, belastingverlaging, bijdrage in werkgeverslasten en ter beschikking stellen van land. Omdat een van de doelstellingen het verkleinen van de sociaal economisch ongelijkheid in diverse regio’s is, kunnen bedrijven die zich vestigen in regio’s 3 en 4 daarbovenop ook rekenen op een bijdrage van de kredietrente. Deze onderontwikkelde regio’s krijgen bovendien percentueel meer steun.
In de wet zijn tevens sectoren aangeduid die van de maatregelen gebruik kunnen maken, ongeacht de regio waarin wordt geïnvesteerd. Dit vanwege het belang voor de Turkse economie. Te denken valt onder andere aan vervoer van personen of goederen over zee of land of aan investeringen boven 50 miljoen
Als bijlage bij de wet zijn diverse formulieren bijgevoegd die dienen te worden ingevuld en ondertekend bij (een departement van) het Ministerie van Economische zaken. Bijlage 1 betreft het toelichtingsformulier (in het Turks). Hierop dienen alle belangrijke gegevens te worden vermeld die van belang zijn bij de toetsing van de aanvraag. Er zijn in de bijlagen diverse andere formulieren en verklaringen die moeten worden ingevuld en ondertekend. Als je iets bent vergeten dan wordt je aanvraag simpelweg niet in behandeling genomen. Soms dient samen met de aanvraag een milieuvergunning te worden overhandigd. Na het indienen van de noodzakelijke bescheiden neemt het Ministerie een beslissing. Dit kan weken, en als niet tijdig de noodzakelijke documenten worden overhandigd, zelfs maanden duren.
De wet kent, naast de bekende administratieve rompslomp waar Turken dol op lijken te zijn (hoe meer stempels hoe beter), een aantal leemtes. Zo zijn er te veel overheidsinstanties bij betrokken. Bovendien gaat de wet te veel uit van de Turkse praktijk. Een praktijkgeval kan dit verduidelijken. Eén van mijn cliënten heb ik begeleid bij de invoer van tweedehandse machines ten behoeve van een complete fabrieksinstallatie. Zij had besloten om een (bestaand) deel van de productie te verplaatsen naar Turkije. Voor het invoeren van tweedehandse machines en complete fabrieksinstallaties gelden aparte (strengere) regels. Er dient namelijk een technisch rapport te worden overhandigd, waarin wordt bevestigd dat de betreffende machines c.q. fabrieksinstallatie in goede en functionele staat zijn, zowel in technologisch als in economisch opzicht. Dit rapport dient te worden afgegeven door een gecertificeerde instelling en te worden bekrachtigd door het Turkse consulaat in Nederland. Het vinden van een gecertificeerd bedrijf bleek een moeilijke opgave te zijn, omdat de gecertificeerde bedrijven in Nederland zich bezighouden met de veiligheid van machines en niet zo zeer met de economische functionaliteit. In overleg met het Turkse consulaat is uiteindelijk een oplossing gevonden om alsnog aan deze voorwaarden te kunnen voldoen.
Voor (buitenlandse) investeerders is het nagenoeg onmogelijk om zonder deskundige begeleiding daadwerkelijk in aanmerking te komen voor de stimuleringsmaatregelen. Mijn advies is dan ook om u altijd door een deskundige te laten begeleiden. Ons kantoor kan u hierbij helpen.
« Terug naar overzicht