Niet-ontvankelijkheid i.v.m. griffierechten 20-04-2024

In de Zembla-uitzending van 15 november 2009 werd openlijk getwijfeld of de burger nog zijn recht kan behalen tegenover de staat. “ Procederen tot je er bij neervalt” was de titel van deze uitzending. Met een beroep op de Awb-regels kunnen de overheidsinstanties voorkomen dat een burger, die door de rechter in gelijk wordt gesteld, alsnog schadeloos wordt gesteld.

Ik doe niet veel bestuursrecht, maar die paar keren dat ik met bestuursrechtelijke zaken te maken krijg, vraag ik mij soms ook af of een burger zijn recht kan behalen tegenover de staat. Neem nu de griffierechten. Betaal je niet op tijd, dan word je niet-ontvankelijk verklaard. Een dergelijke maatregel kan voor de burger zowel sociaal als financieel zeer nadelig uitpakken. Denk bijvoorbeeld aan een zieke werknemer aan wie door de Uitvoeringsinstelling ten onrechte een WIA-uitkering wordt geweigerd en in de beroepsprocedure door de rechtbank niet-ontvankelijk wordt verklaard vanwege de niet (op tijd) betaalde griffierechten van een paar tientjes.

Dat in sommige situaties de belangen van de staat kunnen prevaleren boven die van de burger is begrijpelijk. Er is echter geen rechtvaardigingsgrond aanwezig om voor de inning van de griffierechten het ultimum remedium van het bestuursrecht te gebruiken.

Aan het betalen van de griffierechten zullen - naar ik aanneem- de financiële belangen ten grondslag liggen. Op zich zelf genomen, legt dit belang onvoldoende gewicht in de weegschaal om de burger de toegang tot het recht te ontnemen, te meer omdat er alternatieven voorhanden zijn. De griffierechten kunnen immers via de normale weg worden geïncasseerd. De rechtbank kan via een dwangbevel op een efficiënte, goedkope en snelle wijze executie maatregelen laten nemen.

Er gaan stemmen op om in de Burgerlijke Rechtsvordering eveneens op te nemen dat partijen niet ontvankelijk kunnen worden verklaard, indien de griffierechten niet tijdig worden betaald. Dit zou een zorgelijke ontwikkeling zijn.

« Terug naar overzicht