Wie overal is, is nergens 25-04-2024
Is een jurist in staat om elk juridisch probleem te doorgronden zonder ‘overal en nergens’ te zijn? Vandaag de dag lijkt mij dat een onmogelijke taak. Zoals uit onderzoek blijkt is niet 1 jurist in staat om het gehele juridische terrein te overzien, laat staan te beheersen. Dit geldt evenzeer voor de rechtelijke macht. Veel advocaten hebben zich inmiddels gespecialiseerd in een beperkt aantal rechtsgebieden en sommigen zijn (super) specialist geworden. Voor degenen die nog denken dat zij alle rechtsgebieden aankunnen, raad ik aan om de volgende passage van Seneca te lezen. Seneca leefde ca 4 voor Christus en was een Romeinse filosoof. Ook was hij opvoeder van keizer Nero.
“Wie overal is, is nergensâ€, schrijft Seneca aan zijn vriend Lucilius.
“Mensen die hun hele leven op reis zijn hebben uiteindelijk overal logeeradressen maar nergens vrienden†vervolgt hij. “Datzelfde gebeurt onvermijdelijk met lezers die zich met geen enkele denker werkelijk vertrouwd maken, maar alles vluchtig en haastig laten passeren. Voedsel dat direct na consumptie weer wordt uitgescheiden is nutteloos en wordt niet opgenomen in het lichaam. Niets is zo belemmerend als herhaaldelijk wisselen van medicijnen. Geen wond gaat dicht als er van alles wordt uitgeprobeerd, geen plant wordt stevig als hij steeds wordt overgepot. Niets is dermate nuttig dat het baat in het voorbijgaan. Zo’n stapel boeken werkt versnipperend. Kun je dus niet lezen wat je allemaal hebt, heb dan alleen wat je ook leest. ’Maar’ zeg je, ‘ik wil nu eens dit ene boek doorkijken, dan weer dat andere. Wat een verwende smaak om alles te proeven! En bij grote variatie en verschillen werkt dat niet voedend maar bederft het de eetlust’.
« Terug naar overzicht